رزآسه یک بیماری شایع پوستی است که سبب قرمزی و تورم در صورت میشود . اغلب به آن جوش بالغین نیزمیگویند . رزاسه با تمایل به برافروختگی و قرمزی صورت شروع می شود و با پیشرفت بیماری بصورت قرمزی دائمی قسمت میانی صورت که تدریجا“ گونه ها ، پیشانی ، بینی و چانه را نیز گرفتار می کند دیده می شود .
بیماری همچنین ممکن است گوشها ، سینه و پشت را نیز گرفتار کند . با استقرار بیماری عروق خونی ظریف و برآمدگی های کوچک در اطراف و روی مناطق قرمز رنگ پدیدار می شوند . معهذا برخلاف جوش غرور جوانی دانه های سرسیاه دیده نمی شود .
در مراحل ابتدایی بیماری خودبخود عود و بهبودی نشان میدهد . زمانی که بهبود خودبخودی مشاهده نشد و با ظهور دیگر علائم از قبیل جوشهای قرمز رنگ و نمایان شدن عروق ظریف پوست ، دیگر درنگ جایز نیست و باید به متخصص پوست مراجعه کرد .
این بیماری بندرت خودبخود بهبود می یابد و ممکن است سالها ادامه داشته باشد . شرایط بیمار بدون درمان بدتر خواهد شد .
چگونه رزاسه را تشخیص دهیم ؟
جوشهای قرمز رنگی که بعضی چرکی نیز می شوند ممکن است همراه با عروق ظریف خونی در پوست صورت به همراه قرمزی دائمی صورت نمایان شود . در موارد پیشرفته تر بیماری شرایطی بنام رینوفیما ایجاد می شود که حاصل غدد چربی بزرگ است و سبب تورم و قرمزی و افزایش اندازه بینی به همراه گونه های متورم می شود . این رشد و بزرگی در نیمه تحتانی بینی و بخصوص نزدیک گونه ها بیشتر جلب توجه می کند . این تغییر شکل در زنها کمتر شایع است .
حدود ۵۰% مردم گرفتاری چشمی نیز پیدا می کنند . بعضی از بیماران به سوزش و قرمزی چشمها بصورت ورم ملتحمه دچار می شوند . اگر این وضعیت درمان نشود میتواند عوارض جدی تری به دنبال داشته باشد .
چه کسانی در معرض گرفتاری توسط رزاسه هستند ؟
افراد با پوست روشن و بخصوص زنها بین سنین ۵۰ -۳۰ سالگی در معرض بیماری قرار دارند . گرچه زنان و مردان در هر سنی مبتلا میشوند و حتی کودکان می توانند بندرت دچار شوند . دلیل ابتلای بیشتر در جنس مؤنث هنوز به درستی شناخته نشده ولی بعضی موارد در دوره یائسگی شروع می شود .
رزاسه معمولا“ در یک دوره طولانی ایجاد می شود . در ابتدا به صورت تمایل به قرمز شدن و التهاب صورت و حساس شدن شدید به مواد آرایشی بروز می کند . این وضعیت در شرایط عصبی و استرس زا نیز ممکن است برانگیخته شود .
مواردی که بیماران باید اجتناب و رعایت کنند :
علت دقیق بیماری هنوز شناخته نشده ولی بهترین پیشگیری اجتناب از مواردی است که سبب قرمزی یا گر گرفتن صورت خواهد شد . این موارد عبارتند از :
۱- اجتناب از نوشیدنی های داغ ، غذاهای تند و کافئین موجود در قهوه ، و نوشیدنی های الکلی .
لازم به یادآوری است گرچه الکل بعضی موارد رزاسه را تشدید می کند ولی علائم در کسانی که الکل هم هیچگاه مصرف نمی کنند میتواند شدید باشد و این بیماری را نباید به الکلیسم ارتباط داد .
۲-حفاظت خوب و مناسب از آفتاب که شامل کمتر قرار گرفتن در معرض آفتاب ، استفاده از کلاه و بکاربردن فرآورده های مناسب ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی حداقل ۱۵ و اجتناب از هوای خیلی گرم و خیلی سرد که ممکن است هریک از این موارد علائم بیماری را تشدید کنند .
۳- اجتناب از دستکاری ، مالش ، ماساژ و شستشوی زیاد صورت که پوست قرمز با هریک از این موارد بیشتر تحریک می شود .
۴- ورزش باید به صورت متعادل بوده و سبب گرمای زیاد نشود و حتی المقدور در محیط سرد ورزش کنند .
۵- از مواد آرایشی محرک جهت صورت اجتناب گردد واز اسپری های مو طوری استفاده شود که صورت را آغشته نکنند .
۶-موارد حملات قرمزی صورت ثبت شود و کلیه غذاها و فعالیت ها و …. که می توانسته در طول روز سبب آن شود در نظر گرفته شوند .
تدابیر درمانی
بسیاری از افراد با این بیماری آشنا نیستند و آن را در مراحل اولیه تشخیص نمی دهند . تشخیص بیماری اولین قدم در کنترل آن است . تشخیص و درمان توسط خود بیمار به هیچ وجه توصیه نمی شود ، چون بسیاری از داروهای پوستی که بدون تجویز پزشک مصرف می شوند ممکن است شرایط را بدتر کنند .
متخصصین پوست اغلب ترکیبی از درمانها را به هر بیمار تجویز می کنند . ژلها و کرمهایی که جهت درمان بیماری توسط متخصص توصیه شده در سه یا چهار هفته اول بهبود مختصری را باعث میشوند . بهبود قابل ملاحظه معمولا“ بعد از ۲ ماه جلب توجه می کند . آنتی بیوتیکهای خوراکی از درمانهای موضعی سریعتر اثر می کند . کرمهای استروئیدی ( به اصطلاح عوام حاوی کورتون ) برای بیش از دو هفته نباید بکار رود وازانواع با قدرت اثر بالای آن حتما“ باید اجتناب شود و بهتر است این دسته از داروها فقط تحت نظر متخصص پوست مصرف شوند .
قرمزی دائمی احتمالا“ با روشهای غیرطبی مثل استفاده از سوزنهای ظریف الکتریکی و یا لیزر (Laser ) جهت بستن عروق متسع پوست گاهی قابل اصلاح است . استفاده از کرمهای زیبایی که به طریقی قرمزی را استتار کند راه دیگری است .
حذف عواملی که تحریک پوست را سبب می شوند اهمیت زیادی دارد . موادی که روزانه استفاده می شود مثل صابون ها ، مرطوب کننده ها و ضدآفتاب ها باید فاقد الکل و سایر مواد پایه ای محرک باشند . مرطوب کنندهء همراه درمان موضعی باید زمانی با دقت بکار رود که داروی موضعی خشک شده باشد . هنگام بیرون رفتن از منزل بخصوص روزهای گرم و آفتابی لازم است که ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی حداقل ۱۵ بکار رود .
درمان عوارض
رینوفیما
معمولا“ از طریق جراحی بافت اضافی برداشته میشود که میتوان از Laser ( لیزر) و جریان الکتریکی نیز کمک گرفت . تراش پوست یک روش جراحی است که قسمتهای سطحی پوست را صاف کرده و منظره اسکار مانند بعد از جراحی را بهتر می کند .
کلید موفقیت در درمان رزاسه تشخیص و درمان زودرس است ، همچنین ضروری است که تمام توصیه های متخصص پوست را بصورت مداوم مدنظر داشت .
رزاسه در این صورت قابل درمان و کنترل خواهد بود و در صورتیکه به حال خود رها شود به تدریج بدتر و درمان مشکل تر خواهد شد