تیرگی زیر چشم‌ها
بیماری تیرگی زیر چشم یک بیماری ایدیوپاتیک
است. به این معنا که علت بیشتر آنها ناشناخته است البته بسیاری از
مبتلایان سابقه خانوادگی مثبتی دارند اما از شایع‌ترین علل قابل توجه
تیرگی زیر چشم‌ها می‌توان به انواع آلرژی‌ها اشاره کرد.
آلرژی انواع گوناگونی دارد و از یک حساسیت ساده به بوی گل، گوجه‌فرنگی و یا گردن‌آویز شروع میشود و به آلرژی به پنی‌سیلین، دود سیگار و هوای آلوده و یا حتی به چهره رئیس اداره ختم میشود.
بدیهی است درمان آن، استفاده از یک آنتی‌هیستامین نیست و تنها باید از
ماده حساسیت‌زا دوری جست . دومین علت شایع کبودی زیر چشم اختلالات خواب
است. خیلیها عقیده دارند که یک خواب ۳ تا ۴ ساعته طی شبانه‌روز جوابگوی
نیاز آنها به خواب است اما در واقع این‌طور نیست و این افراد به‌خاطر
داشتن نیروی جوانی، از ذخیره انرژی خود برای سر حال بودن استفاده میکنند،
غافل از اینکه این ذخیره انرژی تمام‌شدنی نیست. کبودی زیر چشم‌ها میتواند
اولین علامت تمام شدن این ذخیره محدود باشد. پس اگر رختخواب گرم و نرمی
دارید حتما ۷ تا ۹ ساعت در شبانه‌روز را به خوابیدن روی آن اختصاص دهید.
کیفیت خواب
عده دیگری که اتفاقا ۷ تا ۹ ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند نیز از چشمان
کبود خود ناراحت هستند. درست است که آنها ۷ تا ۹ ساعت می‌خوابند اما چه
خوابی؟ کیفیت خواب مهم‌ترین عامل در سرحال بودن و بیمه شدن در برابر
بیماری‌هاست. خیلیها عادت دارند نقشه‌های روزمره خود را در خواب حلاجی
کنند. متن سخنرانی‌ها، متن قراردادها، نوع برخوردها، لوازم مورد نیاز منزل
و حساب و کتاب‌های بانکی و دفتری همه و همه مواردی نیستند که بشود آنها را
در خواب حل و فصل کرد.
علاوه بر این، کسانی هستندکه مشکلات چندانی برای حل کردن در زمان خواب
ندارند (هرچند تعداد این افراد از انگشتان دست نیز کمتر است) اما این
<مرفهین بی‌درد> به گونه‌ای دیگر خواب خود را آشفته میکنند و آن
مصرف انواع داروهای خواب‌آور یا محرک است.
اشتباه نکنید، منظور از این داروها فقط الکل یا قرص اکس نیست. قهوه هم میتواند خواب ناز شما را برهم زند.
بیماری‌های هورمونی، عاطفی، روحی روانی و تغذیه‌ای نیز نقش مؤثری در بروز
تیرگی زیر چشم دارند اما شاید بتوان کاهش وزن‌های ناگهانی به علت رژیم‌های
نامتعارف را نیز ازجمله علل مهم افتادگی چین و چروک صورت و تیرگی زیر چشم
دانست.
و اما راه حل
اولین و بهترین راه، حل مشکلات یاد شده است. هرچند در موارد مادرزادی حل
مشکل چندان آسان به‌نظر نمی‌رسد. استفاده از ماسک‌های شبانه علاوه بر
فراهم‌آوردن محیطی مغذی و مرطوب برای پوست صورت، باعث ایجاد آرامش مضاعف
برای شما میشود. این امکان را برای پوست شما مهیا میکند که پس از یک روز
خسته‌کننده کاری پوست خود را در بهشت میوه‌ها با گل و بلبل تنها بگذارید.
زمانی این تاثیرات دوچندان میشود که در ماسک خود از مواد آنتی‌اکسیدان
یا ضد پیری نیز کمک گرفته شود.
درمان با پوست خیار
پوست خیار یکی از این مواد معجزه‌آساست، بنابراین لازم نیست تا شب صبر کنید.
همین حالا دست به کار شوید و اگر مشغول پوست‌کندن خیار هستید دست نگه
دارید. به جای اینکه این پوست باارزش را از روی خیارتان بردارید آن را به
صورت نوارهای پهنی برش دهید و زیر چشمانتان بگذارید. البته بهتر است به
آنها نمک نزنید!
درمان با چای
از ظهر گذشته و تنها پس از یک چرت کوتاه برای کار آماده می شوید. آیا تا
به حال نوشیدن یک فنجان چای داغ را فراموش کرده‌اید؟ از این به بعد گذاشتن
چای کیسه‌ای نیمه‌گرم در زیر چشمانتان را هم فراموش نکنید، چرا که چای با
داشتن مقادیر زیادی تانن تاثیر خوبی بر کاهش ورم و بازشدن رنگ صورت شما
دارد.
شستشو با آب خنک
صبح که از خواب بیدار می‌شوید صورتتان را با آب خنک بشویید.
این باعث میشود رگ‌های خونی زیر چشمان شما به یک باره بر اثر سردی آب منقبض و پس از چند دقیقه به صورت واکنشی متورم شود. افزایش خون‌رسانی درمان اصلی کبودی زیر چشم است.
مزوتراپی
امروزه روش جدیدی به نام مزوتراپی با بهره‌گیری از جدیدترین و مؤثرترین
داروهای موجود توانسته است در درمان کبودی و پف زیر چشم گام موثر بردارد.
از بین این داروها می‌توان به ویتامین k، رتینول، ویتامین C، داروهای
بازکننده عروق خونی مثل آرتی شوک، انواع اسیدهای میوه‌ای مثل گلیکولیک
اسید و مواد مغذی برای سلولهای پوستی شامل اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه
ضروری برای فعالیت سلولهای پوستی اشاره کرد.
البته این مواد پیش از این در انواع کرم‌ها و لوسیون‌های دور چشم به‌کار
رفته و امتحان خود را پس داده‌اند اما از آنجایی که جذب این مواد از روی
پوست با محدودیت‌هایی رو به رو است، تزریق زیر پوستی آنها به روش مزوتراپی
درمان را بسیار مطمئن‌تر کرده است.
یکی دیگر از داروهای پرمصرف در تیرگی زیر چشم، مواد پرکننده و آب‌رسان است
که قادر است خشکی و گودافتادگی پوست زیر چشم‌ها را به شکل قابل قبولی
ترمیم کند.
رعایت تغذیه صحیح
علاوه بر مزوتراپی، قطع یا حداقل کاهش مصرف سیگار، کاهش مصرف نمک و مصرف
سبزی‌ها و میوه‌های حاوی مواد آنتی‌اکسیدان مثل اسفناج نیز توصیه میشود.
استفاده از پدهای گرم و سرد به‌صورت متوالی برای تحریک عروق خونی زیر چشم
نیز روش مناسبی است، به شرط اینکه پدها خیلی داغ یا سرد نباشند.
برنزه شدن به قیمت زندگی
امروزه ویژگی‌های زیبایی از نظر برخی تغییر کرده و زیبایی به مفهوم واقعی آن به کار نمی‌رود. بسیاری از این زیبایی‌های تقلبی امروز، خطرات فراوانی را در آینده به دنبال داشته و به قیمت از دست رفتن جان آدمی تمام میشود. نکته جالب آن است که گاهی برخوردار شدن از این خدمات مرگبار، تمام درآمد ماهیانه فرد را می‌طلبد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از ایسنا ، تب و تاب برنزه شدن یکی ازمعضلات جامعه امروزی است که در طی چند سال میان جوانان و نوجوانان متداول شده و افراد برای رسیدن به آن به آفتاب گرفتن‌های طولانی در هوای آزاد، استفاده از محصولات شیمیایی مانند انواع لوسیون‌ها و اسپری‌ها و بالاخره استفاده از دستگاه‌های برنزه کننده موسوم به “سولاریوم” می‌پردازند.
با استفاده از دستگاه‌های سولاریوم فرد در مواجهه با طیف‌های مختلف اشعه ماوراءبنفش قرار میگیرد تا پوستش تیره یا به اصطلاح برنزه شود. این در حالی است که متخصصان پوست به طور مکرر مضرات این اشعه‌ها را یادآور شده و نسبت به آن هشدار داده‌اند.
به گفته متخصصان، پوست به طور طبیعی نسبت به اشعه‌های نورخورشید از جمله اشعه ماورابنفش حساس است، بنابراین استفاده از پوشش مناسب و کرمهای ضد آفتاب هنگام قرار گرفتن در معرض مستقیم نورخورشید الزامی است. این در حالی است که بسیاری از جوانان و نوجوانان با آفتاب گرفتن‌های طولانی و مراجعه‌های مکرر به دستگاه‌های سولاریوم و برنزه شدن به دنبال افزایش جذابیت‌های ظاهری خود هستند.
دکتر طباطبایی، دبیر انجمن پوست، در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان
ایسنا، عوارض استفاده از دستگاه‌های سولاریوم را همان عوارض نور آفتاب
دانست و گفت: در دستگاه‌های سولاریوم از اشعه‌های نور آفتاب که باعث
سوختگی، قرمزی و رنگ آوردن پوست میشود، استفاده شده است. این اشعه‌ها
عمدتا اشعه ماورابنفش A و B است. بنابراین اغلب مضراتی که تابش نور آفتاب
مستقیم دارد، در سولاریوم نیز وجود دارد.
سرطان‌های پوستی کشنده‌ترین نوع سرطان
متخصصان پوست، تابش اشعه‌های زیان‌آور نورخورشید را یکی از دلایل بروز سرطان‌های پوستی می‌دانند و گاها نسبت به آن هشدارهایی داده‌اند، دکتر طباطبایی نیز مهم‌ترین علت سرطان‌های پوستی را اشعه‌های نور خورشید دانسته که در علم پزشکی مورد توجه فراوان قرار گرفته و در این باره می‌گوید: کشنده‌ترین سرطان انسان، سرطان‌های پوستی است؛ اما از آنجا که سرطان‌های پوست با چشم مشاهده شده و به دنبال مراجعه بیمار به پزشک، سریع تشخیص و درمان میشود، بسیار در میان مردم وحشت ایجاد نمیکند.
وی ادامه داد: از آنجا که سرطان‌های داخلی با چشم قابل مشاهده نیستند،
زمانی تشخیص داده میشوند که بیماری پیشرفت کرده، بنابراین میتوانند
کشنده باشند. اما به طور کلی باید گفت که سرطان پوست از سرطان‌های داخلی
کشنده‌تر بوده که به دلیل تشخیص به موقع، سریع درمان میشود.
تابش‌های طولانی اشعه آفتاب بر روی پوست در دوران کودکی و جوانی از علل بروز سرطان پوست
بروز سرطان‌های پوست درسنین میانسالی
در علم پزشکی ثابت شده که پایه و بنیاد بسیاری از بیماری‌ها در دوران کودکی و جوانی شکل گرفته و در میانسالی بروز میکند. در زمینه بروز سرطان‌های پوستی نیز متخصصان بر همین باورند. دبیر انجمن پوست در این باره می‌گوید: ثابت شده احتمال ابتلا به سرطان پوست در افرادی که بدون پوشش و حفاظ مناسب به طور مستمر در معرض تابش نور آفتاب قرار دارند، چندین برابر دیگران است. سرطان پوست از جمله سرطان‌هایی است که در سنین میانسالی و پیری بروز میکند که علت آن تابش‌های طولانی اشعه‌های نور آفتاب بر روی پوست در دوران جوانی و به ویژه دوران کودکی است.
وی با بیان این که افراد به منظور برنزه شدن مجبورند به طور مستمر از
دستگاه‌های سولاریوم استفاده کنند و در صورت عدم استفاده بعد از مدتی
دوباره رنگ طبیعی پوست ظاهر میشود، تاکید کرد: از آنجا که مضرات سولاریوم
مانند مضرات نور آفتاب است، توصیه میشود افراد از این دستگاه‌ها استفاده
نکنند.
پیری زودرس از دیگر عوارض سولاریوم و آفتاب‌های طولانی است
جوانان و نوجوانان به منظور افزایش زیبایی‌های ظاهری خود و داشتن پوستی برنزه و قهوه‌ای به طور مکرر خود را در معرض اشعه‌های ماورابنفش نورآفتاب و دستگاه‌های سولاریوم قرار می‌دهند، غافل از این که وقتی همین نوجوانان به سنین میانسالی برسند، به علت تخریب پوستی گسترده، ظاهری نازیبا پیدا کرده و آن موقع است که باید فکری دیگر کنند. دبیر انجمن پوست، پیری زودرس را از دیگر عوارض آفتاب گرفتن‌های طولانی مدت و استفاده از دستگاه‌های سولاریوم دانست و گفت: به دنبال تابش طولانی مدت اشعه‌های ماورابنفش، الیاف کلاژن پوست از بین رفته و چین و چروک و پیری زودرس بروز میکند.
وی ادامه داد: بنابراین مشاهده میشود پوست کشاورزان و روستاییان که
بیشتر در معرض نور آفتاب قرار دارند نسبت به ساکنان شهر هم سن خود،
چروکیده‌تر است.
بروز لک‌های پوستی از عوارض اشعه‌های ماورابنفش آفتاب و سولاریوم
دکتر طباطبایی بروز لک‌های پوستی تیره و سیاه را از دیگر عوارض اشعه‌های ماورابنفش دانست و گفت: از نظر علم پزشکی سرطان‌های پوستی که کشنده بوده و میتواند در میانسالی و پیری به مرگ زودرس بیانجامد، مهم‌ترین عارضه اشعه‌های ماورابنفش (نور آفتاب و سولاریوم) است.
به گفته دبیر انجمن پوست با بررسی‌های انجام شده ثابت شده که در
سرطان‌های پوست ناشی از نور آفتاب، ۵۰ درصد کل نور آفتابی که به بدن فرد
تابیده و مضر بوده تا سن ۱۸سالگی است. بنابراین در بروز سرطان‌های پوست،
دوران کودکی بسیار مهم‌تر از دوران نوجوانی و جوانی است. متاسفانه امروزه
کودکان بدون هیچ پوشش مناسبی از صبح تا شب در کنار دریاها و استخرها رها
میشوند.
میزان ترشح ملانین علت روشنی وتیرگی پوست است
در توضیح این که نور آفتاب و سولاریوم چگونه رنگ تیره ایجاد میکنند باید گفت که سلولهای ملانوسیت بدن رنگدانه ملانین به رنگ قهوه‌ای ترشح میکنند که با افزایش تابش اشعه ماورا بنفش ترشح ملانین نیز افزایش می‌یابد. دکتر طباطبایی در این باره گفت: هر چه رنگ قهوه‌ای توسط سلولهای ملانوسیت بیشتر ساخته شود، تیرگی پوست بیشتر میشود.
دکتر طباطبایی گفت: از آنجا که آفتاب میتواند به قسمت‌های درونی بدن
آسیب برساند در مردم ساکن آفریقا این رنگدانه‌ها از صدمات نور آفتاب به
بدن جلوگیری میکنند. به همین علت سرطان پوست در سیاه‌پوست‌ها نادر است.
این در حالی است که هر چه پوست سفیدتر باشد احتمال بروز سرطان پوست بیشتر
است به عنوان مثال سرطان پوست در استرالیایی‌ها شایع‌تر است چرا که
رنگدانه پوست آنها کمتر و در نتیجه محافظت از پوست نیز کمتر است.
تحریک ملانوسیت برای ساخت ملانین به وسیله آفتاب
به گفته دبیر انجمن پوست، نور آفتاب سلولهای ملانوسیت را برای ساختن ملانین تحریک میکند، بنابراین افرادی که به طور سرشتی از ملانوسیت کمتری برخوردارند مانند سفید پوست‌ها بویژه سوئدی‌ها بیشتر در معرض خطر سرطان پوست قرار دارند. این در حالی است که افراد سبزه و دارای رنگ پوست تیره با وجود ملانین بیشتر، از محافظت بیشتری در مقابل نور آفتاب برخوردارند.
دکتر طباطبایی ادامه داد: بنابراین افراد سفیدپوست که به منظور زیبایی
یا هر دلیل دیگر مانند شغل و ورزش در معرض مستمر و طولانی اشعه‌های نور
آفتاب و سولاریوم قرار می‌گیرند به دلیل کافی نبودن دفاع بدن، میتوانند
طی سالیان طولانی به سرطان مبتلا شوند. بنابراین با بررسی مضرات استفاده
از سولاریوم، طی نامه‌ای به وزارت بهداشت، استفاده از این دستگاه در کلیه
اماکن ممنوع اعلام شد.
کرمهای اتو برنزه جایگزین مناسبی برای سولاریوم
از آنجا که متقاضی پوست برنزه این روزها زیاد است با ممنوع شدن سولاریوم، پیش بینی و معرفی روش‌های جایگزین منطقی است. دکتر طباطبایی در این باره کرمهای اتو برنزه را پیشنهاد کرد و به ایسنا گفت: این کرم مانند کرم پودرهای آرایشی بوده و رنگ‌های مختلف قهوه‌ای را ایجاد میکند. این کرم‌ها هیچ ضرری نداشته و بعد از ۴ تا ۳ روز آهسته آهسته محو میشوند.
دبیر انجمن پوست در پایان علاوه بر اشعه‌های زیان بار آفتاب،عوامل دیگر مانند عوامل ژنتیکی را در بروز سرطان‌های پوست موثر دانست.
شامپوها از چه چیزهایی تشکیل شده اند؟
معیارهایی که واقعیت ندارند:
قیمت مناسب رایحه خوب و کف زیاد عواملی
هستند که اکثر مردم در انواع شامپوها به آن توجه دارند . کف اهمیت کمی
دارد ولی غالبا به آن توجه به آن توجه می شود . کف کردن زمانی اتفاق می
افتد که اطراف مولکولهای سطحی به جای چربی هوا جمع می شود . در نتیجه
میلیون ها حباب کوچک ایجاد می شود . تصور می شود حباب های هوا باید بتوانند چرک و چربی را از بین ببرند .
همه ما آگهی شامپوهایی را که آدم های زیبا و شادابی را در حال دوش گرفتن نشان می دهد که موهای ژولیده آنها مرتب می شود دیده ایم . در اذهان عمومی تصور می شود که کف کردن با قابلیت پاک کنندگی ارتباط دارد . حقیقت این است که کف زیاد فقط به خاطر استفاده زیاد شامپو است و زیادی کف در حقیقت معادل هدر رفتن شامپو است .
آکنه و چربی ها به سرعت کف را از بین می برند . مطلوب این است که باید کف کافی برای نرم کردن پوست سر و موها به کار رود که این برای ماساژ دادن بهتر شامپو به وسیله انگشتان برای تاثیر بیشتر بر موهاست .
رایحه و کف ویژگی هایی هستند که برای ارزیابی شامپوها مناسب نمی باشد . حالت مو را بعد از چندین بار استفاده امتحان کنید که آیا به یک جهت حرکت می کند یا سخت شانه می شود .به نظر نرم است رنگ موقتی دارد یا موها خشک است یا پوست خارش دارد ؟ شامپوهایی را که استفاده یا معرفی می کنید به دقت انتخاب کنید . ویژگی هایی که در تکرار استفاده نتیجه مطلوب می دهد به تصمیم شما برای انتخاب نوعی محصول وابسته است . انواع برتر سارفتنتها ( موادی که با جذب روی سطح کشش سطح را تغییر می دهند ) عبارتند از :
Aanionic (an-eye-ON-ick
Cationic (kat-eye-ON-ick
Nonionic (non-eye-ON-ick
Amphoteric (am-fo-TERR-ick
شناسایی و نامگذلری برای اظهارنظر بسیار مهمند اما برای شیمیستهت کاربرد ویژه ای دارند . آنها سعی می کنند نام هایی انتخاب کنند که در مورد شیمی ترکیبات آگاهی دهد .
به عنوان مثال سارفتنتکهای آیونی و کاتیونی هر دو به یونی ختم می شود . این سارفتنتها نوع خاصی از ترکیبات شیمیایی هستند که یون نامیده می شوند . پیوندهای نمکی از پیوندهای مهم شیمیایی در موهاست . پیوندهای نمکی خواص و تاثیر مهمی بر رفتار شیمیایی موها می گذارد اگرچه اصطلاح پیوند نمک که غالبا در مواد بهداشتی به کار می رود نادرست است .
این پیوندهای شیمیایی در اصل پیوندهای یونی ساده است .یون ها مولکول هایی هستند که بار الکتریکی کوچکی دارند که این بارها مثبتند یا منفی و یکدیگر را جذب می کنند و بارهای مشابه یکدیگر را دفع می کنند . نمک طعام سدیم کلرید مثال جالبی است .
سدیم ید مثبت و کلرید یون منفی را تشکیل می دهد . بارهای مخالف یکدیگر را جذب می کنند و نمک طعام ایجاد می کنند . این بارها در باطری ها یا الکتریسیته ساکن نیز یافت می شوند اما روی یک جرم کوچکتر پیوندهای یونی به تنهایی ضعیفند اما میلیون ها از آن در ترکیبات نیرویی قوی ایجاد می کنند . سارفکتنت با بار منفی آنیونی و سارفتنت با بار مثبت کاتیونی نامیده می شود .
سارفتنتهای آنیونی ( یون با بار منفی ) غالبا به عنوان دترجنتها در لوازم بهداشتی شناخته می شوند . ارزان هستند تهیه آنها آسان است و پاک کنندگی عالی دارند و به راحتی از موها شسته می شوند . مشکل عمده آنها زبر کردن مو و خارش پوست سر است که برای کاهش این عارضه عوامل و سارفکتنتهای دیگر به آن اضافه می شود.
سارفتکتنتهای کاتیونی ( یون با بار مثبت ) به ندرت در غلظت های بالا در مواد بهداشتی به کار می روند بیشتر انواع آنها برای چشم خطرناک است . اما در مقادیر کم بی خطرند تا پیش از این بار مثبت آن باعث می شد که نتوان آن را با بار منفی آنیونی مخلوط کرد هر چند در انواع جدید این ناسازگاری برطرف شده است .
منبع : پزشکان فارسی زبان
محافظت پوست از آفتاب و پیشگیری از سرطان پوست
ساختمان و وظیفه پوست
پوست ، وسیعترین عضو بدن و محافظی قابل انعطاف است که رطوبت بدن را حفظ و بوسیله سیستم ایجاد گرما و سرما، بافت های بدن را محافظت می کند .
پوست از سه لایه تشکیل شده : درم ( میان پوست ) ، اپیدرم (بشره یا روپوست ) و لایه زیر جلدی . لایه زیر جلدی ، پوست را به بافت پوشاننده عضلات و استخوانها پیوند میدهد و بخش عمده آن شامل اعصاب ، عروق و لوبول های چربی است. چندی از وظایف دیگر پوست شامل موارد ذبل میباشد :
دفع بعضی از مواد مضر پدید آمده از فعالیتهای متابولیسمی
حفظ آنزیمها و هورمونها در درون بدن
محافظت بدن از صدمات حرارتی ، مکانیکی ، اشعه خورشیدی ، میکروبها و مواد شیمیایی
انتقال پیامهای حسی به مغز
شرکت در سیستم ایمنی بدن
ساختن ویتامین D
حفاظت از دست رفتن آب و سایر مایعات بدن
فعالیت در هوای آزاد جزئی از شیوه سالم زیستن است ، اما متاسفانه پوست در
هوای آزاد در معرض خطر تشعشع اشعه فرا بنفش قرار میگیرد . نور خورشید حاوی
طیف وسیعی از اشعه‌های مرئی و نامرئی است و اشعه فرا بنفش بخشی از این طیف
است . قسمت اعظم پرتو افکنی خطرناک خورشید توسط لایه ازون در اتمسفر
فوقانی بلوکه میگردد ، اما بخش کمی از آن وارد سطح زمین میشود .
تابش طبیعی آفتاب جهت تندرستی مفید میباشد اما قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه فرا بنفش ، ریسک آفتاب زدگی ، سرطان پوست ( رشد غیر عادی ، نابهنجار و کنترل نشده سلول های پوستی ) و بیماری آب مروارید را به همراه دارد.
سرطان پوست
در سرطان پوست سلولهای بدخیم به طور غیرمنظم و فزاینده‌ای تکثیر میابند و از سد سیستم دفاعی بدن میگذرند . یکی از عوامل مستعد سرطان پوست ، جهش در DNA سلول بر اثر اشعه ماورای بنفش میباشد که در پی آن رشد سلولهای سرطانی آغاز میگردد.
بعضی ها بر این عقیده اند که آفتاب سوختگی پدیده موقتی است و آسیب پوستی خودبخود ترمیم میابد . در ارتباط با این نظر باید اضافه نمود که با توجه به اینکه آفتاب سوختگی نهایتا برطرف میگردد ، لیکن آسیب تحتانی پوست باقی میماند و در واقع با هر بار در معرض تشعشعات آفتابی قرار گرفتن قابلیت آسیب پذیری پوست افزایش میابد و در اثر تکرر آن ، سرطان پوست طی ده تا سی سال میتواند بروز نماید .
آفتاب و سرطان پوست
اگر هر شخصی ایامی را با پوست محافظت نشده زیر تشعشع آفتاب قرار گیرد ، قابلیت آفتاب سوختگی را دارد و این موضوع خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهد . شروع سرطان پوست از نقاطی است که در معرض نور آفتاب قرار گیرد که شامل سر ، صورت ، گردن ، دستها و پاها است .
افراد ذیل دارای ریسک بیشتری جهت ابتلا به سرطان پوست هستند :
افرادی که دارای پوست لطیف هستند .
افرادی که دارای خالها یا لکه های قهوه ای رنگ پوست هستند .
افرادی که مکررا در طفولیت دچار آفتاب سوختگی شده اند .
افرادی که در هوای آزاد کار میکنند .
افرادی که دارای سابقه سرطان پوست خانوادگی هستند .
اشکال شایع‌تر سرطان پوست شامل موارد ذیل است :
سرطان سلولهای بنیانی :
این نوع سرطان ، شایع‌ترین گونه سرطان پوست میباشد . سرطان سلولهای
بنیانی که در پایه اپیدرم (لایه خارجی پوست) مستقر هستند ، دارای سرعت رشد
کم بوده و ندرتا بسط میابند . محرک رشد این سلولها شامل تماس با مواد
شیمیایی و رادیو اکتیو ، سوختگی ، خالکوبی ، قرار گرفتن در معرض تابش پرتو
شدید آفتاب و غیره میباشد .
سرطان سلولهای فلسی پوست :
این نوع سرطان ، شکل دوم شایع سرطان پوست است که مدت طولانی در لایه
اپیدرم باقی میماند و در صورت عدم درمان میتواند بافتهای دیگر را مورد
تهاجم خود قرار دهد . محرک رشد این سلولها شامل تابش اشعه ایکس ، قرار
گرفتن در معرض تابش نور شدید آفتاب ، زخمهای باز ، تماس با مواد شیمایی و
غیره میباشد .
سرطان ملانوما :
ملانوما از خطرناک ترین انواع سرطان پوست به حساب میاید. سرطان ملانوما در اثر رشد بدخیم سلولهای ملانومیسم حاصل میگردد . این سلولها رنگدانه تیره پوست، خالهای بدن ،رنگ چشم را پدید میاورند به این خاطر تومورهای ملانوما غالبا سیاه و یا قهوه‌ای هستند . درمان این نوع سرطان با تشخیص زود هنگام امکان پذیر است. اما اگر به سایر بافتهای بدن گسترش یابد ، امکان معالجه آن غیر ممکن است .
پوست بدن دارای رنگدانه هایی به نام ملانین است که میتواند مانع از ورود میزان معینی اشعه فرابنفش به درون بدن شود .ملانین ها در اشخاصی که به شکل طبیعی دارای پوست تیره تری هستند زیادتر بوده و آنها مصونیت بالاتری در مقابل تابش نور آفتاب دارند. به این خاطر اشخاصی که دارای پوست روشن تری هستند دارای ریسک بیشتری چهت ابتلا به سرطان پوست میباشند . اشخاصی که رنگ پوست تیره دارند ، کمتر به نور خورشید حساس هستند . اما آنها نیز در برابر مضرات آفتاب ایمن نیستند و هر شخصی بایستی خود را از صدمات تشعشعی، محافظت نماید .
منظما پوست خود را چک نمائید و در صورت بروز موارد ذیل بلافاصله با متخصص پوست مشاوره کنید :
تغییر در شکل ، رنگ یا اندازه خالهای بدن
زخمی که التیام نیابد
جای زخمی که خونریزی کند ، بخارد یا سرخ و متورم گردد .
بعضی ها بر این باورند که استعمال کرم پوست برای جلوگیری از آفتاب زدگی در
روزهای مه آلود و یا ابری نیازی نیست . جهت نفی این باور باید خاطر نشان
کرد که بیشتر از هشتاد درصد اشعه خورشیدی از ابر روشن ، غبار و مه عبور
میکند .در روزهای برفی بیشتر از نیمی از اشعه خورشیدی از برف باز تابش
میابد و میزان اشعه فرا بنفش را افزایش میدهد که نسبت آن در ارتفاع بالا
وخیم تر است. بدین ترتیب نیاز به کرم پوست در آن شرایط نیز محسوس میباشد .
حفاظت خود و خانواده
با طلوع آفتاب هیچکس نمیخواهد در منزل باقی بماند . بدین خاطر استعمال اندکی کرم پوست برای جلوگیری از آفتاب زدگی در هوای آزاد میتواند محافظ خوبی در برابر اشعه فرا بنفش باشد . جنبه احتیاط بین ساعت یازده تا شانزده روز را باید در مد نظر گرفت . چرا که در این ساعات میزان تابش اشعه خورشیدی بالاخص در تابستان شدیدتر میباشد . موارد ذیل را قبل از خروج از خانه در نظر بگیرید :
میزان اشعه فرا بنفش را چک نمائید .
دستها و پاهایتان را بپوشانید . از پیراهن های آستین بلند با پارچه های
مرغوب استفاده کنید. لباسهای نازک و مایوهای تنگ حافظ مناسبی برای پوست
نیستند .
کلاه عریض و لبه دار بپوشید که بتواند از سر ، صورت ، گردن و گوش شما محافظت نماید .
در زیر سایه درخت ، سایبان و یا چتر خود بایستید .
از عینک آفتابی برای محافظت چشم خود از اشعه فرا بنفش استفاده کنید .
از کرم ضد آفتابی استفاده نمائید که SPF آن ( Sun protection factor )
پانزده و یا بیشتر باشد . کرم را بیست دقیقه قبل از خروج استعمال نمائید .
آیا کرم ضد آفتاب کاملا محافظت میکند ؟
کرمهای ضد آفتاب بر پایه میزان تواناییشان در جذب و دفع اشعه ماورای بنفش درجه‌بندی میگردند . ایده‌آل‌ترین آن ، شماره سی میباشد و برای همه منطقه ها توصیه میشود . کرم ضد آفتاب با طیف وسیع SPF ( فاکتور محافظت از آفتاب ) به میزان پانزده و یا بالاتر میتواند حافظ بخشی از آسیب ناشی از تابش اشعه فرا بنفش باشد اما باید خاطر نشان کرد که بهترین راه محافظت از پوست ، باقی ماندن در سایه و به تن کردن لباسی است که دستها و پاها را پوشش دهد . در صورت فعالیت در زیر آفتاب استعمال مجدد کرم ضد آفتاب در هر دو ساعت الزامی میباشد .
حفاظت از کودکان
اطفال علاقه به صرف وقت خود در خارج از خانه دارند و این موضوع باعث میشود که آنها تحت ریسک ابتلا به تورم پوستی در اثر تماس با آفتاب قرار گیرند . ریسک بالاتر شامل کودکانی است که دارای پوست لطیف یا لکه های قهوه ای پوستی هستند . قابلیت برنزه شدن اطفال نسبت به بزرگسالان بیشتر است . لذا از قرار دادن طولانی مدت آنها در معرض نور آفتاب باید اجتناب نمود .
پوست بچه ها محافظ طبیعی کمتری جهت مقابله در برابر اشعه خورشیدی دارد . و این بدان معنی است که اطفال خیلی سریعتر آفتاب سوخته میشوند . اطفال بالای شش ماه میتوانند کرم ضد آفتاب استعمال نمایند .
در مورد اطفال به موارد ذیل توجه داشته باشید :
همیشه طفل زیر دوازده ماه را دور از تابش مستقیم نور آفتاب قرار دهید . کالسکه و قفسه بچه را در سایه بگذارید .
هنگام قدم زدن در روز آفتابی ، سایه بان کالسکه بچه را بکار ببرید.
اطفال را در ساعاتی که میزان تابش اشعه فرا بنفش بالا است و یا بین ساعات یازده تا شانزده روز ، دور از آفتاب نگه دارید .
دست و پای کودک را با البسه اطفال بپوشانید . کلاه کاملا لبه دار بهتر از کلاه لبه دار یک سو از آفتاب محافظت میکند .
به پوست در معرض آفتاب ، کرم ضد آفتاب با SPF پانزده و یا بالا را بمالید
. دوساعت بعد تکرار نمائید . حتما به بینی ، گوش ، گونه و سطح بالایی کف
پا نیز کرم بزنید .
لازم است ، کودکانی که در آب یا کنار آب بازی میکنند ، یا کسانی که بدن
انها به شدت تعرق میکند ، کرم ضد آفتاب با خاصیت واترپروف ( ضد آب ) را
مکررا استعمال نمایند .
سایه افکنی
در ماههای گرم سال سعی کنید از قرار گرفتن در تابش مستقیم نور خورشید پرهیز نمائید و در زیر سایه مستقر گردید . اگر چه شما زیر سایه درخت باشید و یا ابرهای پراکنده جلوی نور آفتاب را گرفته باشند ، اما ممکن است شما در تیررس اشعه فرا بنفش قرار گیرید . بدین خاطر موارد ذیل را در مد نظر داشته باشید :
در ساحل دریا ، پیک نیک و یا هنگام قدم زنی یک چتر به همراه داشته باشید .
هنگام خروج از شهر با خود چادر صحرایی و یا سایبان به همراه ببرید .
بالکن منزلتان برای بلوکه کردن نور خورشید دارای پرده اختفا باشد .
در محدوده مسکونی خود درخت بکارید و در محل مناسب سایبان داشته باشید .
ویتامین D
ویتامبن D جهت استخوان و عضله سالم مخصوصا برای اطفال و سالمندان مورد نیاز میباشد . وقتی پوست در معرض نور آفتاب قرار گیرد ویتامبن D بوسیله پرتو فرابنفش خورشید و توسط پوست بدن به شکل طبیعی تولید میشود . البته قرار گرفتن مستقیم در معرض اشعه خورشید بیش از پانزده دقیقه در روز ، به دلیل احتمال ابتلای به سرطان پوست توصیه نمیشود . شما میتوانید ویتامبن D را از مکملهای ویتامینی و یا خوراکیها بدست آورید .
میزان در معرض پرتو آفتاب قرار گرفتن جهت تولید ویتامبن D به سن ، رژیم غذایی ، رنگ پوست ، محل زندگی و همچنین شدت نور خورشید بستگی دارد . چند دقیقه ای در روز با پوست محافظت نشده در معرض نور خورشید قرار گرفتن برای تولید ویتامبن D کافی است و مهم این است که مهارت لازم در حفاظت از پوست خود در برابر تابش بیش از حد نور خورشید را داشته باشید و از سویی ویتامبن D مورد نیاز برای تندرستی را دریافت کنید .
افراد ذیل ویتامبن D کافی دریافت نمی کنند :
افرادی که بالای پنجاه سال هستند.
افرادی که پوست تیره دارند .
افرادی که سراسر بدن خود را با لباس میپوشانند.
افرادی که کمتر از منزل خارج میشوند .
اطفالی که منحصرا از شیر مادر تغذیه میکنند در ریسک کمبود ویتامبن D قرار
دارند . بدین خاطر پزشکان به این اطفال مکمل ویتامبن D تجویز مینمایند .
افرادی که فکر میکنند ویتامبن D کافی دریافت نمیکنند ، میبایستی با پزشک
خود در این ارتباط مشورت نمایند . کمبود ویتامین D میتواند منجر به بروز
دردهای مزمن از جمله انواع مختلفی ازدردهای مفصلی ، استخوانی و ماهیچه‌ای
شود و همچنین پوکی استخوان سندرم فیبرومیالگیا، اختلالات روماتوئیدی،
بروز اختلالات رفتاری و دیگر مشکلات جسمی و روحی را در پی داشته باشد .
بزنزه کردن
خیلی از مردم فکر میکنند که برنزه کردن پوست ، آنها را به ظاهر سالم نگه میدارد . اما برنزه کردن پوست نیز گویای در معرض شدید نور آفتاب قرار گرفتن و آسیب رسانی به پوست میباشد . بزنزه شدن توسط اشعه خورشیدی ، یا تختهای ویژه بزنزه کردن و همچنین لامپهای مخصوص این کار ، پوست را به ریسک سرطان پوست پیوند میدهد . برخی از تختهای ویژه بزنزه کزدن ، پوست را پنج بار بیشتر از اشعه فرا بنفش خورشیدی در معرض اشعه خود قرار میدهد . بنابراین از آنها و لامپهای مخصوص این کار باید اجتناب ورزید . اشعه فرا بنفش مصنوعی ممکن است مسبب آسیبات پوستی ، سالخوردگی پیش از موعد و آب مروارید ( cataract ) گردد .
کک و مک ( فرکل ) و آفتاب
کک و مک اکثرا در اشحاص پوست روشن روئیت میگردد و اندازه این عارضه در ابام گرم سال بیشتر و در در ابام سرد سال کمتر میشود . اگر شخصی با کک و مک در معرض تابش نور خورشید قرار گیرد ،
سلولهای ملانوتیتی به میزان بیشتری رنگدانه تولید مینمایند و در نتبجه اندازه ، ضخامت و تعداد لک های پوستی افزایش میابد . افرادی که هر نوع کک و مک را دارند ، بدون در نظر گرفتن نوع آن ( Lentigines یا Ephelides ) جهت کاهش اثز اشعه خورشیدی ، لازم است کرم های ضد آفتاب را به پوست حود بزنند تا از بسط یافتن آن پیشگیری کرده و احتمال ابتلا به سرطان پوست را بکاهند . اشخاصی که با گسترش کک و مک مواجه میگردند باید در صدد معالجه آن در چندین جلسه و تجـدید درمان آن بر آیند .
معالجه لکها شامل موارد ذیل است :
معالجه با لیزر
کرمهای سفیدکننده
انجماد با نیتروژن مایع
بکارگیری Tretinoin و دیگر کرمهای موضعی
لایه برداری ( PEELING )
دکتر عبدالوهاب حاجی سردار
رنگ کردن مو در زمان بارداری
اگر شما قبل از باردار شدن موهایتان را رنگ کرده اید احتمالا می خواهید بدانید که آیا این کار درست بوده است یا نه ، آیا آسیبی به شما و جنین شما خواهد رساند یا نه؟
متاسفانه پاسخ آسان و صریحی برای این سوال وجود ندارد. پوست کف سر بسیار جاذب است هنگام رنگ کردن مقدار کمی از مواد شیمیایی رنگ وارد جریان خون شما می شود. دانشمندان در مطالعات و آزمایشاتی که بر روی حیوانات انجام داده اند ، مواد شیمیایی مو را با ناقص الخلقه شدن نوزادان مرطبت دانسته اند.
به هر حال ، این مساله وقتی پیش می آید که دفعات رنگ زدن ها بسیار زیاد باشد و موهای شما زیاد در معرض رنگ شیمیایی قرار بگیرند. در عین حال بر اساس مطالعاتی که بر روی انسان ها انجام شده رنگ کردن مو هنگام بارداری مطمئن و بدون خطر می باشد و هیچگونه آسیبی به جنین وارد نمیکند.
اما واقعیت این است که هنوز تحقیقات پایان نیافته و جواب صددرصد و مشخصی برای این سوال وجود ندارد. بسیاری از پزشکان توصیه می کنند خانمهای باردار برای رنگ کردن موهایشان تا سه ماهه دوم یا سوم صبر نمایند.
چون سه ماهه اول زمان شکل گیری جنین و پیشرفت سلولهای اولیه جنین می باشد و جنین بسیار حساس و آسیب پذیر است. در ضمن ترجیحا می توانید به جای رنگ کردن کل موها از “های لایت” کردن استفاده کنید زیرا های لایت نیاز زیادی به رنگ و مواد شیمیایی ندارد و کمتر هم با پوست سر تماس دارد در نتیجه پوست کف سر رنگی نمی شود. این روش می تواند تا حدی مطمئن تر از رنگ کردن تمام موها باشد .
آیا زنان باردار مجاز به استفاده از کرمهای ضدآفتاب هستند؟
هیچ دلیل ثبت شده ای وجود ندارد که مواد شیمیایی موجود در کرمهای ضد آفتاب که از طریق پوست جذب می شوند به هر میزانی که باشد به مادر یا به جنین آسیبی رسانده باشد. اگر شما بخواهید که بیش از حد محتاط باشید می توانید از یک نوع کرم ضدآفتاب غیرشیمیایی استفاده نمایید.
آیا زنان باردار مجاز به استفاده از لوسیون های حمام آفتاب هستند؟
برخلاف عقیده، عموم و شایعات موجود در بین مردم استفاده از لوسیون های حمام آفتاب (برنزه کننده ها) کمتراز خود آفتاب گرفتن ضرر دارد. سوختگی ها و برنزه شدگی های پوست احتمال بوجود آمدن چین و چروک را در پوست زیاد می کند. حال دیگر مهم نیست چگونه این سوختیها روی پوست بوجود آمده باشند .
تابش خورشید (آفتاب) برروی پوست صورت و پیشانی باعت بروز لکه هایی در صورت می شود که این امر در زنان باردار که خود به دلیل تغییرات هورمونی مستعد به وجود آمدن لک هستند بیشتر نمود پیدا می کنند. بنابراین به زنان باردار توصیه می شود که در صورت امکان کمتر در معرض آفتاب و نور مستقیم خورشید قرار گیرند.
آیا زنان باردار مجاز به استفاده از کرمهای ضدآفتاب هستند؟
هیچ دلیل ثبت شده ای وجود ندارد که مواد شیمیایی موجود در کرمهای ضد آفتاب که از طریق پوست جذب می شوند به هر میزانی که باشد به مادر یا به جنین آسیبی رسانده باشد. اگر شما بخواهید که بیش از حد محتاط باشید می توانید از یک نوع کرم ضدآفتاب غیرشیمیایی استفاده نمایید.
فر کردن دائمی و صاف کردن مو در زنان باردار
مانند رنگ کردن این دو کار نیز با مواد شیمیایی ارتباط دارد وبا پوست سر شما تماس پیدا می کند در نتیجه در پوست شما جذب خواهند شد. بیشتر تحقیقات (البته تحقیقات محدود) نشان داده اند که فر کردن و صاف کردن ضرری برای شما نخواهد داشت اما بهتر است تا سه ماهه دوم یا سوم صبر کنید